بسمه‌تعالی

دانشگاه علم و صنعت ایران

دانشکده مهندسی کامپیوتر

آزمایشگاه تحقيقاتي رایانش اعتمادپذیر

مدیر آزمايشگاه: دکتر محمد عبداللهی ازگمی

تأسیس 1386

الف) معرفی آزمایشگاه

·       عنوان آزمايشگاه به زبان فارسي: رايانش اعتمادپذير

·       عنوان آزمايشگاه به زبان انگليسي: Trustworthy Computing Lab. (TwCL)

·       تلفن آزمایشگاه: 73225325

·       نمابر آزمایشگاه: 73021480

·       آدرس پستی آزمایشگاه: تهران، نارمك، دانشگاه علم و صنعت ايران، دانشكده مهندسي كامپيوتر، طبقه اول، اتاق 102

·       آدرس پست الکترونیکی: azgomi@iust.ac.ir

ب) اهداف، ضرورت و برنامه

1ـ اهداف کلی و جزئی برنامه آزمایشگاه تحقیقاتی:

اصطلاح رايانش اعتمادپذير (TwC: trustworthy computing) به سيستم‌هاي كامپيوتري اطلاق مي شود كه ذاتاً امن، دسترس‌پذير و قابل اطمينان باشند. طبق تعريف، چنين سيستم‌هاي كامپيوتري اعتمادپذير، علي‌رغم توقف‌هاي احتمالي محيطي، خطاهاي كاربر يا اپراتور، و حملات به‌وسيله طرف‌هاي متخاصم، آن طور كار مي‌كنند كه از آنها انتظار مي‌رود (نه طور ديگر). در مورد چنين سيستم‌هايي، خطاهاي طراحي و پياده‌سازي بايد اجتناب شده، حذف شده، يا به طريقي تحمل شود. اينكه فقط برخي از اين ابعاد پاسخ داده شود، كافي نيست. همچنين، حصول به چنين سيستم‌هايي صرفاً با برهم‌گذاري (اسمبل كردن)  تعدادي مولفه اعتمادپذير بدست نخواهد آمد. اعتمادپذيري، جامع و چندبعدي است. طبق اين تعريف، رايانش اعتمادپذير، اصطلاحي است كه رايانش امن (secure computing)، رايانش اتكاءپذير (dependable computing) و رايانش تحمل پذير خطا (fault-tolerant computing) را در بر مي‌گيرد.

اهداف كلي آزمايشگاه تحقيقاتي «رايانش اعتمادپذير»، پژوهش و توسعه در زمينه‌هاي اصلي و فرعي زير است:

1-    پژوهش در زمينه اعتمادپذيري فناوري‌هاي رايانشي نوظهور:

1-1-        آينده‌پژوهي فناوري‌هاي رايانشي نوظهور

1-2-        تحليل اعتمادپذيري فناوري‌هاي رايانشي نوظهور

1-3-        ارائه نقشه‌راه گذار به فناوري‌هاي رايانشي نوظهور

1-4-        ارائه راه حل اعتمادپذيري فناوري‌هاي رايانشي نوظهور

2-   پژوهش و توسعه فناوري‌هاي كليدي رايانش اعتمادپذير:

2-1-        فناوري‌هاي تحليل اعتمادپذيري زيرساخت‌ها، سيستم‌ها، نرم‌افزارها و داده‌ها

2-2-        زبانها، متدولوژي‌ها، فرآيندها و محيط‌هاي ساخت سيستم‌هاي اعتمادپذير

3-  امكان‌سنجي، تحليل و توسعه فناوري‌هاي بومي رايانش اعتمادپذير:

3-1-        امكان‌سنجي و تحليل سيستم‌هاي بومي اعتمادپذير

3-2-        طراحي و ساخت سيستم‌هاي بومي اعتمادپذير

3-3-        تحليل و ارزيابي اعتمادپذيري سيستم‌هاي بومي

4-   مدل‌سازي و تحليل اعتمادپذيري سيستم‌هاي كامپيوتري و ارتباطي:

4-1-        نظريه‌ها و روشهاي مدل‌سازي و تحليل سيستم‌هاي اعتمادپذير

4-2-        طراحي و ساخت ابزارهاي مدل‌سازي، شبيه‌سازي، درستي‌يابي و‌ ارزيابي اعتمادپذيري

4-3-        درستی‌یابی و اعتبارسنجی سيستم‌هاي اعتمادپذير

4-4-        ارزيابي کارایی و اتكاءپذيري سیستم‌هاي اعتمادپذير

4-5-        مدل‌سازي و تحليل امنيت، حريم خصوصي و اعتماد

2ـ ضرورت تشکیل آزمایشگاه تحقیقاتی(در داخل دانشگاه و در رابطه با صنعت کشور) :

هم‌اكنون طراحي و ساخت سيستم‌هاي رايانشي، مبتني بر فناوري‌ها، ابزارها و فرآيندهاي توسعه غيربومي، ناامن و غيرقابل‌اعتماد انجام مي‌شود. اين امر، منجر به پيدايش آسيب‌پذيري‌هاي امنيتي فراواني براي كشور در فضاي سايبري شده، كه امروزه به عنوان يك تهديد عمده مطرح است. هدف اين ازمايشگاه پژوهشي حركت به سمت بومي‌سازي اين فناوري‌ها، حصول به امنيت، اتكاءپذيري و اعتماد به ابزارها و فرآيندهاي ساخت سيستم‌هاي رايانشي، به منظور رفع منشاء پيدايش بسياري از آسيب‌پذيري‌ها و تهديدات امنيتي در فضاي سايبري  است.

با توجه به گسترش روزافزون كاربرد فناوري‌هاي اطلاعات و ارتباطات (ICT) در حوزه‌هاي مهم و حساس كه بستر بسياري از امور روزمره هستند، لازم است كه اعتمادپذيري اين فناوري‌ها و نيز سيستم‌ها و كاربردهاي مبتني بر آنها، با استفاده از متدولوژي‌هاي دقيق و مهندسي، تحليل و ارزيابي شود. هدف اين آزمايشگاه انجام پژوهش‌هاي بنيادي در زمينه نظريه‌ها، تكنيك‌ها و ابزارهاي طراحي، توسعه، مدل‌سازي، درستي‌يابي و ارزيابي سيستم‌ها و نرم‌افزارهاي كامپيوتري و ارتباطي اعتمادپذير است.

3ـ سابقه اجرایی آزمایشگاههای مشابه در ایران و خارج از کشور:

ردیف

نام آزمایشگاه

سازمان مربوطه

کشور

1

Information Trust Institute

University of Illinois at Urbana-Champaign

USA

2

Trustworthy Systems  Engineering Laboratory

University of Miami

USA

3

Trustworthy Systems Project

 Information Communications Technology (ICT) Research Centre of Excellence

Australia

4

Dependable Systems Laboratory

Carnegie Mellon University

USA

5

The Dependable Computing Systems Laboratory (DCSL)

Purdue University

USA

6

Dependable Systems Laboratory

EPFL

Swiss

7

Dependable Systems Laboratory

Sharif University of Technology

Iran

8

Trustworthy Computing

Microsoft

-

9

Laboratory for Analysis of System Dependability (LASD)

NEC

-

 

4ـ مزیتهای خاص یا منحصر به فرد موجود در آزمایشگاه:

ردیف

نوع مزیت

سطح

سازمانی

استانی

منطقه‌ای

ملی

بین‌المللی

1

تحقيقات، پايان‌نامه‌ها و انتشارات مقاطع كارشناسي ارشد و دكتري متقاضي آزمايشگاه در زمينه‌هاي مرتبط با موضوع آزمايشگاه بوده است.

 

 

 

 

þ

2

سابقه 7 ساله در قالب آزمايشگاه مهندسي كارايي و اتكاءپذيري

þ

 

 

 

 

3

فعال بودن شش دانشجوي دكتري و چندين دانشجوي كارشناسي ارشد در زمينه‌هاي تحقيقاتي مذكور در آزمايشگاه

 

 

 

 

þ

4

انتشارات متعدد در كنفرانس‌ها و مجلات معتبر زمينه‌هاي مرتبط با موضوع آزمايشگاه

 

 

 

 

þ

5

سابقه اجراي چند قرارداد ارتباط با صنعت در زمينه‌هاي موضوع آزمايشگاه و پتانسيل تداوم موارد مشابه در آينده

 

 

 

þ

 

 

5- ارائه برنامه کوتاه مدت و بلند مدت

5-1 كوتاه مدت

1)     متمركز نمودن فعاليت‌هاي تحقيقاتي آزمايشگاه و دانشجويان تحصيلات تكميلي آن در راستاي موضوع اصلي آزمايشگاه.

2)     ايجاد يك پايگاه وب كامل براي آزمايشگاه براي انتشار اسناد، مقالات و نتايج پروژه‌ها.

3)     تكميل پروژه‌هاي در دست اجراي ارتباط با صنعت.

4)     برقراري ارتباط با صنعت براي گرفتن پروژه‌هاي جديد در زمينه موضوعات تحقيقاتي آزمايشگاه.

5)     تهيه و انتشار مقالات جديد در ژورنال­ها و کنفرانس­های معتبر.

6)     تهيه سند برنامه بلندمدت آزمايشگاه.

5-2 بلند مدت

1)     تمركز كامل فعاليت‌هاي تحقيقاتي آزمايشگاه در راستاي موضوع اصلي آزمايشگاه.

2)     تقويت زيرساخت‌هاي فني آزمايشگاه از نظر تجهيزات سخت‌افزاري، شبكه و نرم‌افزاري.

3)     ايجاد شرايط همكاري و تبادل محقق با آزمايشگاه‌ها و پژوهشكده‌هاي ديگر در موضوع آزمايشگاه.

4)     ايجاد شرايط همكاري مستمر با صنعت از طريق عقد تفاهمنامه و قراردادهاي بلند مدت.

5)     شناساندن آزمايشگاه در سطح ملي و بين‌المللي.

6)     تعريف و ارائه دروس تحصيلات تكميلي جديد در موضوع آزمايشگاه.

7)     برگزاري سمينار، كارگاه يا همايش در موضوع آزمايشگاه.

 

6ـ روشهای اجرایی برنامه آزمایشگاه تحقیقاتی(توجیه عملی بودن و امکانپذیر بودن رسیدن به اهداف):

·        سند برنامه بلند مدت آزمايشگاه تهيه خواهد شد.

·        برنامه زمانبندي تجهيز آزمايشگاه تهيه شده و اقدامات لازم براي تجهيز آزمايشگاه شروع خواهد شد.

·        گروه‌هايي در داخل آزمايشگاه در راستاي موضوعات اصلي آزمايشگاه تشكيل خواهد شد.

·        يك پايگاه وب جديد براي آزمايشگاه تهيه خواهد شد، كه اسناد، مقالات و پروژه‌هاي انجام شده مرتبط از آن طريق منتشر خواهد شد.

·        با آزمايشگاه‌ها و پژوهشكده‌هاي ساير دانشگاه‌ها ارتباط برقرار خواهد شد.

·        با بخشهاي مرتبط در صنعت جهت عقد قرارداد يا تفاهمنامه ارتباط برقرار خواهد شد.

 

7ـ ارتباط تخصصی آزمایشگاه با واحد دانشگاهی مورد نظر:

موضوع رايانش اعتمادپذير، مربوط به سيستم‌هاي كامپيوتري امن، دسترس‌پذير و قابل اطمينان بوده و يكي از زمينه‌هاي تخصصي رشته كامپيوتر (نرم‌افزار، سخت‌افزار و فناوري اطلاعات) است.

 

8ـ معرفی موسسات، شرکت ها و سازمانهای استفاده کننده از آزمایشگاه:

ردیف

نام استفاده کنندگان

1

بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران (شرکت ملی انفورماتیک – شرکت خدمات انفورماتیک – شرکت فرادیس البرز)

2

وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات - سازمان فناوري اطلاعات

3

سازمان‌ها و شركت‌هاي دولتي و بخش خصوصي

ج ) مشخصات اعضاء و همکاران آزمایشگاه

1ـ مدیر آزمایشگاه:

نام و نام خانوادگی

مدرک تحصیلی

تخصص مربوطه

محمد عبداللهي ازگمي

دكتري

دانشيار نرم‌افزار

2-       همکاران آزمایشگاه:

ردیف

نام ونام خانوادگی اعضاء

مدرک تحصیلی

تخصص مربوطه

سمت در آزمایشگاه

1

دکتر حسن مطلبی

فارغ التحصيل آزمايشگاه

درستی­یابی صوری سیستم­های هیبرید

مشاور آزمایشگاه

2

دكتر مهرداد آشتياني

فارغ التحصيل آزمايشگاه

مدل‌هاي اعتماد/امنيت سايبري

مشاور آزمایشگاه

3

دکتر جعفر الماسي‌زاده

فارغ التحصيل آزمايشگاه

ارزيابي امنيت و حريم خصوصي

مشاور آزمایشگاه

4

خانم دکتر سوده حسيني

فارغ التحصيل آزمايشگاه

مدل‌سازي انتشار بدافزارها

مشاور آزمایشگاه

5

دکتر حامد اروجلو

فارغ التحصيل آزمايشگاه

امنيت سیستم­های سایبر-سايبري

مشاور آزمایشگاه

6

دکتر علي صداقت‌باف

فارغ التحصيل آزمايشگاه

امنيت نرم‌افزار

مشاور آزمایشگاه

7

علی نقاش اسدی

دانشجوي دكتري

مدل­سازی کارایی و توان

پژوهشگر

8

حمیدرضا عبدی

دانشجوي دكتري

درستی­یابی صوری سیستم­های هیبرید

پژوهشگر

9

احد مظفری فرد

دانشجوي دكتري

سیستم­های سابیر-فیزیکی

پژوهشگر

10

عرفان قناد توکلی

دانشجوي دكتري

مدل­سازی پدیده­های انتشاری

پژوهشگر

 

3-      رابطه آزمایشگاه فعلی با فعالیت های پژوهشی متقاضی:

1)     تمامي تحقيقات، پايان‌نامه‌ها و انتشارات مقاطع كارشناسي ارشد و دكتري متقاضي آزمايشگاه در زمينه‌هاي مرتبط با موضوع آزمايشگاه بوده است.

2)     سابقه 7 ساله تحقيقات پيشين متقاضي در قالب آزمايشگاه مهندسي كارايي و اتكاءپذيري در همين زمينه بوده است.

3)     تقريباً همه انتشارات متقاضي در كنفرانس‌ها و مجلات معتبر در زمينه‌هاي مرتبط با موضوع آزمايشگاه پيشنهادي بوده است.

4)     متقاضي داراي سابقه اجراي چند قرارداد ارتباط با صنعت در زمينه‌هاي موضوع آزمايشگاه بوده و پتانسيل تداوم اين نوع پروژه‌ها در آينده وجود دارد.

د) ساختار فیزیکی و تجهیزاتی

1- مکان آزمایشگاه: دانشكده مهندسي كامپيوتر، طبقه اول، اتاق 102.

2ـ فضای فیزیکی آزمایشگاه به مترمربع: 43 متر مربع

3ـ اعلام تجهیزات و نرم افزارهای موجود:

ردیف

عنوان

تعداد

1

سرویس­دهنده اختصاصی آزمایشگاه

1

2

كامپيوتر، مانيتور و لوازم جانبي

10

3

لپ تاپ

2

4

سوئيچ شبكه

2

5

تلفن IP

1

6

تلویزیون LCD

1

7

ويدئو پروژكتور

1

8

ميز كامپيوتر

8

9

صندلي كامپيوتر

10

10

ميز كنفرانس

1

11

نرم‌افزارهاي توسعه داده شده در آزمايشگاه:

DSCMC, DCAS, HCSAMTool, PDETool, SimGine

5

جمع کل